کاربری جاری : مهمان خوش آمدید
 
خانه :: شعر
موضوعات

اشعار



مدح و ولادت امام رضا علیه‌السلام

شاعر : جواد محمد زمانی     نوع شعر : مدح     وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن     قالب شعر : ترکیب بند    

گـل می کند بهار تو در بـاغ سیـنـه ها            پُـر مـی شـود ز بـادۀ تـو آبـگــیـنـه هـا

نـقـاره می زنـند به بـامـت فـرشتـگـان            حـتـما شـفا گرفـته ز دست تو سینه ها


دیگر غـریـب نـیـسـتـی ای آشنـا ترین            تـائـیـد مـی کـنـد سخـنـم را قـریـنـه هـا

اول هـمـین که سمت حـریـم تو آمـدند            صدها هزار مرد غریب از مـدیـنه ها

دیگر هم آن که از نفس تو غریب ماند            در سینه های عاشق وصل تو کـینه ها

تجدید کن حکـومت خود را به قـلـبـها            ایـنجـا فـراهـم است برایت زمـیـنـه ها

گرم فضا نـوردی خوف و رجـا شدیم            آیـا به ما نـمـی رسـد آخـر سـفـیــنـه ها

 دارد حکــایت از عــشــاق گــنبــدت

یعنی که زرد باد رخ از عشق بی حدت

هر سر که از خیال تو پر شور می شود            دریـای بر کـرانه ای از نــور می شود

در شـعـلـۀ محـبت تو سیـنه تا گداخت            غرق تجلی است وشب طور می شود

با هـر "وان یـکـاد" لـبان فــرشـتــه ها            صد چشم زخم از حرمت دور می شود

فردا که موج خیز هراس است زائرت            در ساحل نجات تو محـشـور می شود

با پـلـک بسته آمده دشمن به جنگ تو            از بس حریم قدس تو پُر نور می شود

چون حوض کوثر است گوارا عقیق تو

فــوق بهـشت آمده صحن عـتــیــق تو

ما را به گـوشه حـرم خود مـقــیـم کن            مهـمـان مـهـربـانـی دست کـریـم کـن

تا شعـلـه زار شـوق تو بالی بگـسـتـرد            ای صبح، دشت عاطفه را پُر نسیم کن

دربـانـی حـریـم تو در آرزوی ماست            ما را عصا به دست بخواه و کلیم کن

مژگان ما که سمت شکوه تو وا شده است            وقف غـبـار روبی فـرش و گـلـیم کن

این دل ز جنس پنجـره فـولاد تو نبود

یعنی که زود می شکند از فراق، زود

خورشید گرم چیدن بوسه زماه توست            گـلدسته ها مـنادی شـوق پـگـاه توست

آری شگفت نیست که بی سایه میروی            خورشید هم ز سایه نشینان ماه توست

از چـشم آهـوان حـرم می توان شـنـیـد            این دشتها به شوق شکار نگاه توست

بــالای کــاشی حـرم تـو نـوشـته است            هر جا دلی شکست همان بارگاه توست

با این که سال هاست سوی طوس رفته ای            اما هـنـوز چـشم مـدینه به راه توست

یعنی که کاش فصل غریبی گذشته بود

دیگر مسـافـرم ز سـفـر بازگـشته بود

هر چند سبز مانـده گـلـسـتـان بـاورت            آئـیــنـه ای جــز آه نــداری بــرابــرت

راه از مدینه تا به خراسان مگر کم است            با شوق دیدنت شده راهی چو خواهرت

دیگـر دلـی به یــاد دل تـو نـمـی طـپـد            بـالـی نـمــانـده است برای کـبـوتـرت

مثـل نـسـیـم می رسـد از ره جـواد تـو            یعنی نمی نهی به روی خـاکهـا سرت

تــنـهـا به کـرب و بـلا سر نـهـاده بود            مردی که داشت نوحه گری مثل مادرت

اشک تو هست تا به ابد روضه خوانمان

تا کــربــلاست هــمــسـفر کـاروانمان

: امتیاز
نقد و بررسی

 بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما با توجه به وجود ایراد یا ضعف محتوایی و معنایی در مصرع اول بیت؛ پیشنهاد می‌کنیم به منظور رفع ایراد موجود و همچنین انتقال بهتر معنای شعر بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنیدکلمه آواره شایسته سفر روحانی حضرت معصومه نیست

راه از مدینه تا به خراسان مگر کم است          با شوق دیدنت شده آواره خواهرت

داستان پناه بردن آهو به امام رضا علیه السلام از دست صیاد و ضمانت آن حضرت در نزد صیاد تا رفتن و برگشتن آهو و ... در منابع روایی ما نیامده است؛ لیکن داستان های مشابهی با کمی تفاوت در مورد پیامبر اکرم در صفحه ۸۱ کتاب اعلام الوری طبرسی و در خصوص امام سجاد علیه السلام در صفحات ۳۲۴ کتاب اثبات الوصیله مسعودی و ۲۶۱ جلد ۱ کتاب الخرائج والجرائح قطب راوندی و در خصوص امام صادق علیه السلام در صفحات ۳۷۰ کتاب بصائر الدرجات شیخ صفار و ۱۱۲ جلد ۴۷ بحارالانوار علامه مجلسی نقل شده است که به نظر می آید داستان ساخته شده برای امام رضا علیه السلام ترکیبی از این چند روایت باشد  دانشنامه امام رضا ج ۱ ص ۲۰۲ البته شیخ صدوق در کتاب عیون اخبار الرضا ج ۲ ص ۲۸۵ روایتی از پناه بردن یک آهو به حرم و مرقد امام رضا علیه السلام نقل کرده است که مدت ها بعد از شهادت ایشان رخ داده استِ جهت کسب اطلاعات بیشتر به قسمت روایات تاریخی همین سایت مراجعه کرده و یا در همین جا کلیک کنید

از چـشم آهـوان حـرم می توان شـنـیـد            این دشتها به شوق شکار نگاه توست

مدح و ولادت امام رضا علیه‌السلام

شاعر : مهدی نظری نوع شعر : مدح وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : ترکیب بند

امـشب دوبـاره بـنـدۀ خـوب خـدا شدم            چونکه دخیل حضرت موسی الرضا شدم

شیطان مرا به وادی غفلت کشانده بود            نام تو را که بردم از این خواب پا شدم


دیـدم کـنـار سـفـرۀ زهــرا نـشـسـته ام            در بین زائـران تو وقـتــی که جـا شدم

لطفت گرفت دست مرا از همان شبی            که زائـر هـمیـشـۀ این کـوچـه هـا شـدم

یک بار در حـریـم شما گـریه کردم و            یک عـمــر با دعـای شما با صفا شدم

وقـتـی که آمـدم حـرم مـشـهــدالـرضا            دیــدم کـه زائــر حــرم کــربــلا شــدم

وقـتی برات کـربـبـلا می شود گـرفت

پس ازغبار صحن شفا، می شود گرفت

صبح حریم تو به سحر طعـنه می زند            صحن و سرای تو به گهر طعنه می زند

سنگ حریم تو که کف پای زائر است            هر ثانـیه به سنگ حجـر طعنه می زند

این صحبت ستاره و خورشید و ابرهاست            والله گـنـبـدت به قـمــر طعـنـه می زنـد

شیریـنی زیارت تو چیز دیگـری ست            طعـم زیـارتت به شِکـر طعـنه می زنـد

نـقـش و نگـارهای ضریح قـشـنگ تو            بـر واژه هـای نـاب هـنر طعـنه می زند

بر پایه های عرش و بلـنـدای نُه فلک            گـلدسـته های تـوست اگر طعنه می زند

یوسف جمال ها به رخت غبطه می خورند

با دیدن ضریح تو انگـشـت می بُــرند

لعل لب تو گوهر موسی بن جعفر است            اشک تو مثل باده و چشم تو ساغر است

هرکس که در حیاط شما آب خورده است            می گوید آب صحن شما جام کوثر است

یوسف اگر چه این همه زیبا و دیدنی ست            اما جـمـال فـاطـمی ات دیـدنی تـر است

از آن شبی که دامنـتـان را گرفـتــه ام            شکر خدا مریض من امروز بهتر است

از عـالـمـان کــشـور شیـعـه شـنـیده ام            با کـربـلا زیــارت مشهـد بـرابـر است

تـو پـارۀ تـنـی به نـبـی مثـل فـاطــمـه            این حرف من که نیست حدیث پیمبر است

امشب دوباره حرف جواد آمدم به یاد            (بابای من زیارتش از کعبه برتر است)

آقا طواف کعبه اگر هفت مرتبه است

قطعاً طواف کوی شما هشت مرتبه است

آقا خوشا به حال کسی که کنار توست            ایران نه عرش و فرش در این سایه سار توست

خورشید هم به خاک حرم بوسه می زند            از صبح تا غروب فقط در جوار توست

می آید و به خاک حـرم سجـده می کند            این هم یکی ز معجزه های غبار توست

ازآن زمان که صاحب صحن وحرم شدی            در حسرت نگاه به سنگ مـزار توست

تو آمـدی و صاحـب ایـران مــا شـدی            پس هر چه عزت ست فقط اعتبار توست

ایران ما به کـل جهـان فـخـر می کـنـد            این سربلندی و شرف و ناز، کار توست

عـشقـت اگر نبود که ایـمـان نداشـتـیـم

آقای من بـدون تو سلطـان نـداشـتــیــم

ما را برای نوکــریِ خود ســوا کـنـید            با یک نـگـاه قـلـب مـرا با صفـا کنـیـد

ما زخم خورده ایم، به یمن حضورتان            درد دل شـکــسـتــۀ مــا را دوا کـنــیـد

کی می شود که با مدد صاحب الزمان            در سـیـنـۀ بـقـیـع ضـریـحـی بـنا کـنـید

کی می شود که مثل حریم قـشـنـگتان            گـلـدسـتــۀ امـام حـسـن را طـلا کـنـیـد

امشب به حق چــادر خــاکی فـاطـمـه            آقـا گـره ز کـار من خـسـتــه وا کـنـیـد

در روضه های خـاصّتان یا ابالحـسن            یـکـبـار هـم شـده منِ بـد را صدا کـنید

ما آمــدیم بــاز صــدایت کــنــیــم کـه            مـا را دوبــاره راهــیِ کـربـبـلا کـنـیـد

بوی محـرم است که از دور می رسد

فصل زمینه نوحه دم و شور می رسد

: امتیاز
نقد و بررسی

ابیات زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما با توجه به وجود ایراد وزنی و سکت موجود در مصرع اول بیت؛ پیشنهاد می‌کنیم به منظور رفع ایراد موجود و همچنین انتقال بهتر معنای شعر بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.

امشب دوباره بندۀ خـوب خدا شدم            چـون که دخـیـل اسـم امـام رضا شدم

امشب دوباره دیدم حدیث جواد را:            (بابای من زیارتش از کعبه برتر است)

دربیت زیر نیز تشبیه زیبا نیست و ارتباط معنایی و عقلایی رعایت نشده است

  آقا طواف کعبه اگر هفت مرتبه است            قطعاً طواف کوی شما هشت مرتبه است

مدح و ولادت امام رضا علیه‌السلام

شاعر : یوسف رحیمی نوع شعر : مدح وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : ترکیب بند

از عـالـمی بُـريـدم و اينجا رسـيده ام            يک عـمر بال و پر زدم اما رسيده ام

اين قطعه با تمام زمين فـرق می کند            انگـار من به عـرش معلّـي رسيده ام


با قـلب من تمام حـرم حرف می زند            شـايــد دگر به عــالـم معـنا رسـيده ام

از اين به بعد صحبت لب تشنگی خطاست            وقـتی به پـاي‌بــوسی دريـا رسيـده ام

کی بی شفای اين دل درمانده می روم            حالا که من به صحن مسيحا رسيده ام

من از خدا به غير تو چيزی نخواستم            با یک نگـاه خود بـگـو آیا رسيده ام؟

توفيق خاکبوسی تو لطف خواهری ست            اینجا به فضل دخـتر موسی رسيده ام

قـلـبـم کـبـوتـر حـرم زينب قـم است

در هر سلام منتظر يک عليکُم است

مهر تو را زلالی باران نوشت و بعد            فردوس را ز خاک خراسان نوشت و بعد

با هر تــرنــمِ وَ أنــا مِـن شُـروطِـهـا            حب تو را قبولي ايمان نوشت و بعد

از تربت قـدوم تو خاک مرا سرشت            عشق تو را برای دلم، جان نوشت وبعد

ای مـهـربان تـبـسّـم هر روزۀ تو را            صبح سپيد مردم ايران نوشت و بعد

در سايۀ تجلی شـمـس الشـموسی ات             خورشيد را چراغ شبستان نوشت و بعد

وقت طـواف قـبلـۀ هـفـتم رسيده بود            ما را ز خيل گوشه نشينان نوشت و بعد

بسته به چشم های تو شد سرنوشت ما

يک خـندۀ رضايـتـت آقـا بـهـشت ما

هر کس به يک نگاه تو دل داد يا رضا             از بـنـد غـصـه ها شـده آزاد يا رضا

بار نـخـست از ســوي آزادي آمــدم            امــا دلــم به دام تو افــتــاد يـا رضـا

از مرقـد کـريـمـه رسيدم که شد دلم            یک يا کريم صحـن گُهرشاد يا رضا

با هر فراز جامعه شد هم‌صدای من            در صحن جامع رضوی، بـاد يا رضا

من را بس است مرحمت گوشه چشمی ات            در بين حجـره هاي پـريزاد يا رضا

در صحن انقلاب تو، شد منقـلب دلم            از بس کنار پنجـره فولاد يا رضا

حرف از زيارت و حرم و کربلا زدم            گـفتم ز عيدي و شب ميـلاد يا رضا

من دست خالی آمده ام توشه دست توست

اذن طواف مرقد شش گوشه دست توست

بسته دخـيـل گـنـبـد ميـنـا به گـنـبدت            بنـد آمده زبـان ز شـکـوه زبـانـزدت

باب الاجابت همه‌ ی اهل عـالم است           حلقه به حلقه، پنجـره فـولاد مرقـدت

بر تار و پود فرش حرم خورده دل گره            از بس گره گشا شده هر رفت و آمدت

باب الجواد راه ورودی به قلب توست              امشب شفـيع ما شده جود مـحـمـدت

تا هست روضۀ تو به جنت چه حاجتی ست            دارد بهشت، حـسرت ديدار مشهدت

بيت الحـرام در نظرم جـلوه می کـند            وقت طواف ارض و سما گرد گنبدت

دارد زيـارت تـو ثــواب هــزار حج

جـانم فـدای نام تو يا ثـامـن الحُـجـج

اي آفـتاب جود و سخا أيها الـرئـوف            آئــيـنـۀ امـيـد و رجـا أيـهـا الـرئـوف

تو مـلـجـأ تـوسـل هر دلـشـکـسته ای            امشب بگـير دست مرا أيها الـرئوف

ديدم به محضر تو شرف یاب شاعری             تا که گـرفت از تو عبا أيها الرئوف

خود را به حلقه های ضريح تو بسته است            درمـانده اي براي شـفـا أيها الرئوف

در این حرم ملائکه هم از نـگـاه تو             دارنـد الـتـمـاس دعـا أيـهـا الـرئوف

می گفت عارفی که خدا را قـسم دهيم            امشب همه به حق تو يا أيها الرئوف

حـالا کـنـار پــنـجــره فــولاد آمـديـم            با اشک و آه و شور و نوا أيها الرئوف

اذن عروج تا ملکوتم به دست توست            جا مـانـده ايم از شـهـدا أيها الرئوف

ما را به روز حشر و جزا روسپيد کن

اين کشتگان عشق خودت را شهيد کن

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما با توجه به وجود ضعف محتوایی در عدم رعایت شأن اهل بیت؛ پیشنهاد می‌کنیم به منظور حفظ بیشتر حرمت و شأن اهل بیت که مهمترین وظیفه هر مداح است؛ بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید

ديدم به محضر تو رسیده ست شاعری         حتي گـرفـت از تو عـبـا أيها الرئوف

مدح و ولادت امام رضا علیه‌السلام

شاعر : مهدی نظری نوع شعر : مدح وزن شعر : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن قالب شعر : ترکیب بند

باز در عرش خدا ولوله برپا شده است            دری از عرش به سمت دل ما واشده است

ازدحـام اسـت درِ بـيـت امــام هــفــتـم            جن و انس و ملك آنجاست چه غوغا شده است


هـمگی با دلــتان راهـی آنجـا بـشـويد            هـمه تبـريك بگـوييد كه بابـا شده است

آنكه عالم همگی محو جمـالش هـستند            به رخ گل پسرش محو تماشا شده است

آمـده آنـكــه نـوشـتـنـد شـبــيـه زهـــرا            پارۀ جان و تن حضرت طاها شده است

السلام ای همه جا حضرت خورشيد شده

روز ميلاد تو در هر دو جهان عيد شده

با تو هر روز خراسان به خودش می بالد            نه خراسان همه ايران به خودش می بالد

نه خراسان و نه ايران به خداوند قسم            همه عــالــم امكــان به خودش می بالـد

چونكه روي لب تو لحظه به لحظه جاريست            ثانـيه ثانـيـه قــرآن به خودش می بـالـد

منتـسب بر تو شده گنبد و ايـوان طلا            اين شده گـنبد تابان به خودش می بـالـد

من قسم ميخورم اين واژه برازنده توست            با شما واژه سلطان به خودش می بـالد

چونكه درگوشه ايوان تو جا خوش كرده            برسرخوان تو مهمان به خودش می بالـد

يوسفان در دو سرا محو رخ ماه توأند

پـادشـاهـان جهان بـنـدۀ درگـاه تـوأنـد

سجده در گوشه ايوان طلايي عشق است            نوكري بر سركوي تو خدايی عشق است

هر كسی عاشق پابوسي ليلاي خود است            در دم مرگ كنارم تو بيايی عشق است

ضامن آهوي صحرا شدنت جاي خودش            اينكه در روز جزا ضامن مايی عشق است

تا ابد قبله نماي دل من سمت شماست            اينكه در كشور ما قبله نمايی عشق است

همه عرش و زمين را به گدايي بدهند            باز می گويد از اين خانه گدايی عشق است

كعبه و كرب وبلا هر يكشان عرش خداست            اينكه هم كعبه و هم كرببلايي عشق است

ای كه در كشور ما عرش معلا داری

آنچه خوبان همه دارند تو يكجا داری

ای كه در چهرۀ خود شمس منور داری            در شـجـرنامـه خود نام پـيـمـبـر داری

نـــوۀ صــادقــی و ذريــۀ شــيــرخــدا            خوش به حال تو كه چون فاطمه مادر داری

فرصت جنگ نشد تا كه بفـهـمند همه            تو به بازوی خودت قدرت حيدر داری

همه در صحن تو مشغول به کاری هستند            چقدر دور وبرت خـادم و نوكـر داری

چه بزرگان كه ميان حرمت خاك شدند            توخودت ماهی و دور و برت اختر داری

با جوادت برو در سوريه زينب تنهاست            تو حسين ابن علی هستی و اكـبر داری

تـيـغ بردار و پـنــاه حـرم زيـنـب شـو

ماسپاهيم و تو صاحب عـلم زينب شو

تو خودت بر سر دوشت علمش را داری            در دلت روضۀ آن قـد خمش را داری

گرچه در کشور ما از حرم او دوری            از هـمین دور هـوای حرمش را داری

بارها سوریه رفتی به طواف حرمش            حـتـم دارم که غـبـار قـدمـش را داری

بار آخر که رسیدم حرمت، محزون بود            به گمانم که تو در سینه غمش را داری

بکش آهی که پلیدان همگی دق بکـنند            مطمئنم که تو در سینه دمش را داری

بـنـویس عمه من خود سـپـرمـولا بود            بـنویس از ته دل، تو قـلـمـش را داری

بنویس عمه ما مثل دری در صدف است

هر که توهین بکند با خود مولا طرف است

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما به دلیل مغایرت با مضامین زیارت جامعۀ کبیره « وَ وَرَثَةِ الْأَنْبِياءِ، وَسُلالَةَ النَّبِيِّينَ، وَصَفْوَةَ الْمُرْسَلِينَ » و عدم رعایت شأن انبیا؛ پیشنهاد می‌کنیم به منظور رفع ایراد موجود و پیروی از فرامین و آموزه‌های ائمّه، بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.

پسر حضرت موسي به جهان آمده و             پاركابش همه جا حضرت عيسي شده است

داستان پناه بردن آهو به امام رضا علیه السلام از دست صیاد و ضمانت آن حضرت در نزد صیاد تا رفتن و برگشتن آهو و ... در منابع روایی ما نیامده است؛ لیکن داستان های مشابهی با کمی تفاوت در مورد پیامبر اکرم در صفحه ۸۱ کتاب اعلام الوری طبرسی و در خصوص امام سجاد علیه السلام در صفحات ۳۲۴ کتاب اثبات الوصیله مسعودی و ۲۶۱ جلد ۱ کتاب الخرائج والجرائح قطب راوندی و در خصوص امام صادق علیه السلام در صفحات ۳۷۰ کتاب بصائر الدرجات شیخ صفار و ۱۱۲ جلد ۴۷ بحارالانوار علامه مجلسی نقل شده است که به نظر می آید داستان ساخته شده برای امام رضا علیه السلام ترکیبی از این چند روایت باشد  دانشنامه امام رضا ج ۱ ص ۲۰۲ البته شیخ صدوق در کتاب عیون اخبار الرضا ج ۲ ص ۲۸۵ روایتی از پناه بردن یک آهو به حرم و مرقد امام رضا علیه السلام نقل کرده است که مدت ها بعد از شهادت ایشان رخ داده استِ جهت کسب اطلاعات بیشتر به قسمت روایات تاریخی همین سایت مراجعه کرده و یا در همین جا کلیک کنید

ضامن آهوي صحرا شدنت جاي خودش            اينكه در روز جزا ضامن مايی عشق است

ابیات زیر نیز دارای ایرادات محتوایی است و بعضی از تعابیر بکار برده شده در شأن امام نیست .

با جوادت برو در سوريه زينب تنهاست             تو حسين ابن علي هستي و اكبرداري

تـيـغ بردار و پـنــاه حـرم زيـنـب شـو             ماسپاهـيـم و تو صاحب علم زينب شو

بارها سوریه رفتی به طواف حرمش             حـتـم دارم که غـبـار قـدمـش را داری

بار آخر که رسیدم حرمت، محزون بود             به گمانم که تو در سینه غمش راداری

 بکش آهی که پلیدان همگی دق بکنند             مطمئنم که تو در سینه دمش را داری

 بنویس عـمـه من خود سـپـرمولا بود             بـنـویس از ته دل، تو قـلـمـش راداری

 بنویس عمه ما مثل دری در صدف است

هر که توهین بکند با خود مولا طرف است